Việc tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng, đặc biệt cho sinh viên là vô cùng cần thiết trong thời kỷ nguyên số. Đây là một trong những nhân tố quan trọng góp phần hình thành giá trị tri thức mới cho cộng đồng, phát triển nền kinh tế tri thức.
Thư viện đại học thực hiện chức năng tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc cho sinh viên nhằm đẩy mạnh phong trào đọc sách trong trường đại học nói riêng và xã hội nói chung, hình thành thói quen, kỹ năng đọc và sở thích đọc cho sinh viên. Từ đó, giúp họ tích lũy tri thức, kinh nghiệm, tạo ra nhiều giá trị cho xã hội; tăng khả năng giao tiếp thông qua việc nhận thức những vấn đề mới; nâng cao năng lực sáng tạo, rèn luyện khả năng ngôn ngữ, kiến thức.
Nghiên cứu, khảo sát về tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc tại 10 thư viện trường đại học trên địa bàn Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh, thành phố cho thấy, hầu hết các thư viện đều chú trọng công tác này, từ phát triển nội lực (tài nguyên thông tin và nhân lực thư viện) đến các hoạt động truyền thông, phát triển kỹ năng thông tin cho sinh viên.
Thư viện trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Nguồn: kênh14.vn
Bên cạnh những ưu điểm, một số thư viện còn chưa đáp ứng nhu cầu của người dùng về tài liệu in, tài liệu số do tài nguyên thông tin chưa phong phú, các tiện ích chưa thuận lợi cho người đọc, các hoạt động tuyên truyền chưa đa dạng, hiệu quả chưa cao.
Để phát triển văn hóa đọc cho sinh viên trong kỷ nguyên số, cần chú trọng một số giải pháp. Cụ thể, ở góc độ quản lý nhà nước, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thư viện, đặc biệt là các quy định liên quan đến thư viện đại học, xây dựng hành lang pháp lý tạo điều kiện cho các thư viện cung cấp, phát triển các dịch vụ thư viện cả truyền thống và hiện đại, cả miễn phí và có thu phí.
Ngoài việc phát hành sách in, Nhà nước cần khuyến khích phát hành sách điện tử để người dùng có thể nhanh chóng tiếp cận tài liệu. Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nói chung và giáo dục đại học nói riêng trong xu thế Cách mạng Công nghiệp 4.0. Thúc đẩy hợp tác quốc tế, liên kết giáo dục đại học với các nước trên nền tảng công nghệ số, chủ động tiếp thu và nâng cao nội lực phù hợp với tiêu chí, chuẩn mực chung của khu vực và thế giới.
Bên cạnh đó, Nhà nước cần đầu tư hơn nữa cho hệ thống thư viện, đặc biệt là hệ thống thư viện đại học, bởi đây là bộ phận cấu thành của cơ sở giáo dục đại học, nơi phục vụ hoạt động đào tạo để hình thành thế hệ trí thức tương lai.
Từ góc độ trường đại học, chú trọng đầu tư, hiện đại hóa thư viện như xây dựng không gian đọc và các tiện ích hỗ trợ thuận lợi cho bạn đọc, ứng dụng khoa học và công nghệ để hỗ trợ, tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận, khai thác tài nguyên thông tin trực tiếp tại thư viện và trên môi trường số.
Đổi mới chương trình đào tạo từ niên chế sang tín chỉ để sinh viên tự học, tự nghiên cứu và tổ chức kiểm tra, đánh giá nghiêm túc. Xây dựng nội dung giáo dục kỹ năng đọc, phương pháp nghiên cứu trong môi trường truyền thống và môi trường điện tử để giảng dạy ở các trường đại học.
Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền văn hóa đọc tới đông đảo sinh viên. Tạo điều kiện cho đội ngũ người làm công tác thư viện được nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học và kỹ năng để có thể phục vụ người dùng tốt hơn.
Muốn tuyên truyền văn hóa đọc tốt, các thư viện đại học cần phát triển mạnh về cơ sở vật chất
Nguồn: cand.com.vn
Từ góc độ thư viện đại học, đổi mới tổ chức, hoạt động để phát triển nội lực thư viện; tăng cường tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc; phát triển tài nguyên thông tin đặc biệt là tài nguyên thông tin số; tăng cường liên thông, liên kết với các thư viện khác.
Song song với đó, lãnh đạo thư viện cần năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm dám chịu trách nhiệm để khẳng định vai trò của thư viện trong trường. Người làm công tác thư viện cần nhận thức được quyền hạn, trách nhiệm của mình, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ công nghệ thông tin, kỹ năng tư vấn, hỗ trợ người sử dụng thư viện.
Thư viện Trường ĐH Luật Hà Nội có nguồn sách phong phú với hơn 100 đầu tạp chí, 16.327 đầu sách
Từ góc độ sinh viên, cần xác định mỗi sinh viên phải rèn luyện, tự hình thành ý thức tự học, tự đọc, tự nghiên cứu và thói quen đọc sách, kỹ năng đọc, trích dẫn tài liệu cho bản thân. Từ đó, bỏ thói quen lướt mạng giải trí thay vào đó đọc tài liệu in, tài liệu số để tích lũy kiến thức cho bản thân, góp phần phát triển kinh tế, xã hội. Mỗi sinh viên hãy là một nhà tuyên truyền, phát triển văn hóa đọc của mình và của trường.
Mối quan hệ giữa tuyên truyền và phát triển văn hóa đọc là không thể tách rời, tuy là hai thuật ngữ với hai nghĩa nhưng có quan hệ mật thiết, biện chứng. Trong phát triển văn hóa đọc đã bao gồm nội hàm của việc tuyên truyền vì tuyên truyền là một trong những hoạt động phát triển văn hóa đọc và muốn phát triển văn hóa đọc cần phải tuyên truyền mạnh bằng các hình thức đến nhiều đối tượng, trong đó thư viện đại học hướng đến chủ yếu là sinh viên. Đối với thư viện đại học thì mối quan hệ này càng thể hiện rõ hơn.
Muốn tuyên truyền văn hóa đọc tốt, các thư viện đại học cần phát triển mạnh về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin, người làm công tác thư viện chuyên nghiệp, tài nguyên thông tin, kỹ năng thông tin cho sinh viên… nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của thư viện, thu hút sinh viên sử dụng thư viện.